Tổng hợp thông tin chính:

• Kinh tế thế giới tiếp tục phân cực với các đầu tầu như Mỹ, Trung Quốc đối diện với các vấn đề cấu trúc khác nhau và các tiếp cận, xử lý cũng đa dạng
• Kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng tốt trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên áp lực trên thị trường tài chính đặc biệt trong mảng ngoại hối đang gia tăng.
• Thị trường chứng khoán bùng nổ, tuy nhiên khối ngoại đặc biệt là một số định chế lớn gắn bó thời gian dài với Việt Nam trong chu kỳ trước rút lui.

Nền kinh tế thế giới duy trì xu hướng phân cực của các đầu tầu thế giới trong thời gian vừa qua. Đáng chú ý nhất vẫn là các diễn biến kinh tế từ Mỹ, Trung Quốc, và ở mức độ thấp hơn là EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ. Sự phân cực này, vốn diễn ra âm thầm trong thập kỷ trước, đã bùng nổ trở thành một xu hướng chính thức từ đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump.

Xu hướng phân cực này khiến cho việc phối hợp chính sách giữa các trụ cột thế giới trở nên khó khăn hơn. Trong khi các nhà đầu tư đã quen với QE cùng chính sách tiền tệ nới lỏng, nơi lãi suất gần như bằng 0% và niềm tin vững chắc vào các tập đoàn lớn “too big to fail” giúp hoạt động tài chính bùng nổ, trong thế giới mới mà chúng ta đang đối mặt, những điều này có thể không còn chính xác nữa.

Bên cạnh những ưu điểm rõ ràng của thị trường tài chính – đầu tư sôi động, các rủi ro đạo đức (moral hazard) cũng gia tăng, khi các nhà đầu tư đặc biệt là các cá nhân trở nên tham lam và thiếu hụt đi sự cẩn trọng, đến từ các trải nghiệm thua lỗ cũng như nhận thức về tính bất định của thị trường. Dù những xu hướng hiện tại có thể đã từng xảy ra, nhưng như Ray Dalio nhận định chúng ta đang ở các giai đoạn cuối của chu kỳ vay nợ dài hạn (kéo dài 80-100 năm trung bình), và gần như không còn nhà đầu tư nào còn sống đã trải nghiệm các giai đoạn này (trừ một số huyền thoại như Warren Buffet, người mà ngay cả cộng sự chính là Charlie Munger cũng vừa qua đời gần đây và dự kiến ông cũng sẽ lùi lại khỏi hoạt động đầu tư của Berkshine vào cuối 2025). Vì vậy, có thể các nhà đầu tư sẽ chưa được chuẩn bị đầy đủ cho giai đoạn biến động tới.

Mặt tích cực khác của việc phân cực là một số căng thẳng, giao tranh hiện hữu sẽ kết thúc sớm hơn, khi biến động khiến nhiều quốc gia tập trung vào vấn đề quốc nội hơn là tài trợ cho các đồng minh, đối tác có vị trí địa lý không thuận lợi. Cho dù có thể bên thua cuộc sẽ cảm thấy bất công, tuy nhiên phải nói là các cuộc giao tranh này đã lấy đi nhiều triệu sinh mạng, và có lẽ việc chấm dứt dù chiến thắng nghiêng về bên nào, có thể thắp lên hi vọng cho người dân ở các khu vực này.

GTJASVN_Macro Report_Cập nhật Vĩ mô Việt Nam tháng 7.2025