NHẬN ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 

Thị trường Mỹ chứng kiến một tuần tăng vọt của lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ các kỳ hạn dài khi tổ chức xếp hạng tín dụng Fitch hạ bậc tín nhiệm của Chính phủ Mỹ từ AAA xuống còn AA+, và ngay sau đó không lâu thì Bộ Tài chính Mỹ công bố kế hoạch phát hành nợ của mình trong hai quý cuối năm, với tổng giá trị phát hành xấp xỉ 1,900 tỷ USD, trong đó giá trị phát hành của các kỳ hạn dài gia tăng mạnh. Hệ quả là đồng USD cũng trở nên mạnh hơn trong tuần. Mọi thứ chỉ thực sự hạ nhiệt sau báo cáo về tình hình việc làm công bố vào ngày thứ sáu cuối tuần, cho thấy thị trường lao động có phần hạ nhiệt. 

Quay lại với Việt Nam,  chúng ta có chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của ngành sản xuất Việt Nam đã tăng lên 48.7 điểm trong tháng 7, so với mức 46.2 điểm của tháng 6. Với việc thấp hơn 50 thì kết quả này cho thấy các điều kiện hoạt động đã suy giảm tháng thứ năm liên tiếp, mặc dù lần suy giảm này chỉ là nhẹ và là nhẹ nhất trong thời kỳ này. 

Câu chuyện chính của nhận định chiến lược tuần này sẽ là về bức tranh tổng quan kết quả kinh doanh quý II vừa qua của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Lợi nhuận của toàn bộ VNIndex trong quý II vừa qua nhìn chung khá xấp xỉ so với quý I trước đó, và giảm nhẹ so với cùng kỳ, mức giảm so với cùng kỳ này thì thấp hơn của quý I. Mặt bằng chung, chúng ta sẽ thấy ngoài các doanh nghiệp tài chính, ngân hàng và bất động sản thì các doanh nghiệp sản xuất hay thương mại dịch vụ còn lại nhìn chung không có tăng trưởng hoặc suy giảm (có thể có một vài nhóm ngành nhỏ tích cực nhưng khi nhìn chung thì chúng ta thấy phần lớn là như vậy).  

Về Bất động sản, mặc dù chúng ta đều biết rằng ngành bất động sản đã ở trong tình trạng khó khăn trong nhiều tháng nay nhưng quý II vừa qua thì Bất động sản lại là nhóm ngành có tăng trưởng rất cao so với cùng kỳ, và là một trong số ít những nhóm ngành có tăng trưởng dương trên thị trường. Nguyên nhân của việc này, thứ nhất, đó là hiệu ứng nền thấp, khi quý II cùng kỳ năm ngoái là một quý rất thấp điểm của lợi nhuận của ngành Bất động sản. Và thứ hai, cần nắm được là trong cơ cấu lợi nhuận của toàn ngành Bất động sản thì chiếm một tỷ trọng rất lớn là lợi nhuận của Vin Homes, thậm chí từ quý III/2022, tức trong khoảng 4 quý gần nhất, thì lợi nhuận của Vin Homes chiếm tới khoảng 90% lợi nhuận toàn ngành. Do đó, với việc lợi nhuận Vin Homes vừa được ghi nhận mạnh mẽ trong quý II này thì chính là nguyên chính và chủ yếu giúp cho tăng trưởng toàn ngành so với cùng kỳ ở mức cao. Còn nếu không tính đến Vin Homes thì chúng ta sẽ thấy được bức tranh tăng trưởng so với cùng kỳ của các doanh nghiệp Bất động sản còn lại chắc chắn là không tích cực như vậy, thậm chí là âm khá lớn. 

Ngoài Bất động sản, nhóm ngành hiếm hoi có tăng trưởng mạnh mẽ, thậm chí là mạnh nhất thị trường, trong quý II vừa rồi chính là Chứng khoán. Đây cũng là điều hợp lý nếu xét đến diễn biến hồi phục tốt của VNIndex và thanh khoản gia tăng trong các tháng gần đây. 

Cuối cùng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng đến một nửa trong cơ cấu lợi nhuận của toàn thị trường, là ngành Ngân hàng.  Lợi nhuận toàn ngành của các ngân hàng trong quý II vừa qua nhìn chung là xấp xỉ so với quý I cũng như so với cùng kỳ và có thể nói là vẫn duy trì ở vùng cao về giá trị tuyệt đối của các quý gần đây,  tăng trưởng so với cùng kỳ vẫn là âm nhưng không đáng kể và cải thiện so với quý I. Nguồn thu nhập lớn nhất của các ngân hàng là thu nhập lãi thuần thì tiếp tục xu hướng giảm từ đầu năm. Tín dụng trong các quý gần đây tăng chậm là điều chúng ta đều biêt, nhưng nguyên nhân chính cho sự sụt giảm của thu nhập lãi thuần này chính là việc sự thu hẹp của biên lãi thuần (Net Interest Margin hay NIM). Một yếu tố khác, phần nào hỗ trợ cho lợi nhuận của các ngân hàng, là việc chi phí dự phòng rủi ro tín dụng trong nhiều quý gần đây đi ngang, thậm chí là giảm nhẹ, và đang  có vẻ tụt lại so với tỷ lệ nợ xấu gia tăng.